शिक्षण

सॉफ्टवेअर उद्योगात समस्याधारित शिक्षण अत्यावश्यक

मुंबई : बुद्धिमत्तेला चालना देण्याच्या प्रक्रियेला समस्याधारित शिक्षणाची जोड मिळाली की सांघिक कार्याला बळ मिळते. सॉफ्टवेअर उद्योगात हे अत्यंत आवश्यक आहे, असे मत बेनेट विद्यापीठाच्या स्कूल ऑफ इंजिनीअरिंग अँड अप्लाइड सायन्सेसचे सहायक प्राध्यापक अपूर्व मिश्रा यांनी मांडले आहे.

२१व्या शतकात कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंग हे वेगाने विकसित होणारे क्षेत्र ठरले आहे. मशिन लर्निंग, डीप लर्निंग, डेटा सायन्स, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, बिग डेटा, क्लाउड कम्प्युटिंग, रोबोटिक्स, ब्लॉकचेन इत्यादी बहुतांश उद्योगांमधील परवलीच्या शब्दांचे मूळ कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंगमध्ये सापडते. ‘नॅशनल असोसिएशन ऑफ सॉफ्टवेअर अँड सर्व्हिसेस कंपनीज’च्या (नॅसकॉम) ताज्या अहवालानुसार, सन २०१९-२० या आर्थिक वर्षात भारताच्या माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रात नऊ टक्क्यांनी वाढ होणार आहे. आगामी काळात विविध उद्योग, संशोधन क्षेत्रात तसेच उद्योजक म्हणून कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरना प्रचंड संधी उपलब्ध होणार आहेत. अर्थात काही आव्हाने देखील असतीलच. या क्षेत्रात यशस्वी उद्योजक होण्यासाठी त्या-त्या वेळी उद्भवणाऱ्या समस्यांना सामोरे जाण्यासाठी उत्तम तांत्रिक कौशल्याबरोबरच अभिनव विचार करण्याची मानसिक क्षमता देखील असणे आवश्यक आहे. ही क्षमता विकसित करण्यासाठी समस्याधारित शिक्षण पद्धती उपयुक्त ठरते.

समस्याधारित शिक्षणामध्ये (पीबीएल) विद्यार्थी वास्तव जगातील समस्यांना सामोरा जातो. एखाद्या समस्येवर मात करण्यासाठी रूढ मार्गाऐवजी नवीन मार्ग चोखाळत सर्वांपेक्षा वेगळे मात्र शक्य असे उपाय शोधण्याची संधी विद्यार्थ्यांना दिली जाते. या प्रक्रियेमुळे विद्यार्थ्याची केवळ सर्जनशीलता आणि समस्या सोडवण्याचे कौशल्यच विकसित होत नाही, तर त्यांना संकल्पनेची स्पष्ट समज देखील येते. वास्तवातील समस्यांशी निगडित मर्यादांना सामोरे जाण्याची संधी देखील विद्यार्थ्यांना मिळते. समस्याधारित शिक्षणाचे तंत्र विद्यार्थ्याला शिक्षणाच्या प्रक्रियेचे बहुतांश नियंत्रण पुरवते. कारण शिक्षकाने विद्यार्थ्याला ज्ञान देणे आणि समस्या कशा सोडवायच्या हे सांगणे या पारंपरिक दृष्टिकोनाला समस्याधारित शिक्षणामध्ये थारा नाही. बुद्धिमत्तेला चालना देणे ही आणखी एक विद्यार्थीकेंद्रित अभिनव शिक्षण पद्धती आहे. या प्रक्रियेला समस्याधारित शिक्षणाची जोड दिली की आपल्या सहकाऱ्यांसोबत सांघिक कार्य करण्याची सवय विद्यार्थ्यांना लागते. अशाप्रकारे सांघिक कार्य करणे ही सॉफ्टवेअर उद्योगात काम करण्यासाठी लागणारी एक आवश्यक गुणवत्ता आहे.

विद्यार्थ्याला त्याच्या/तिच्या आवडीनुसार विषय निवडता यावेत यासाठी बेनेट विद्यापीठातील कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंग विभागात कम्प्युटर सायन्समधील सध्याच्या सर्व उपक्षेत्रांमधील ५० हून अधिक पर्याय उपलब्ध आहेत. या विभागात सर्जनशील विचार करायला उद्युक्त करणे, तंत्रज्ञान सक्षम परस्परसंवादी शिक्षण आदी सुविधा तर आहेतच, याशिवाय ‘सेंटर फॉर इनोव्हेशन अँड आंत्रप्रुनरशिप’मार्फत सौम्य कौशल्यांवर लक्ष केंद्रित करतानाच विद्यार्थ्यांच्या उद्योजकतेच्या मानसिकतेला खतपाणी घातले जाते. या विभागाच्या ऑनर्स कोर्सद्वारे गुणवंतांना कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंगशी संबंधित विशेषीकृत प्रगत विषयांचा अभ्यास करण्याची आणि अतिरिक्त क्रेडिट मिळवण्याची संधी दिली जाते.

Related Articles

Leave a Reply

Your email address will not be published.

Back to top button