आमच्याकडे गुंड, भ्रष्टाचारी आले तरी आम्ही त्यांचे शुद्धीकरण करु, पण सत्तेवर येवूच असाच काहीसा माज दाखवत भाजपने २०१९ च्या सार्वत्रिक निवडणुकांदरम्यान अन्य पक्षातील राजकीय नेत्यांना आपल्या भाजपमध्ये सामावून घेण्याचा सपाटा दाखवला. याचा फायदा घेत, तुतूपासाठी उष्ट खाणाऱ्यांची एक फौजच भाजपमध्ये सामील झाली. कोकणचा वाघ असा दावा करणाऱ्या नारायण राणे पिता-पुत्रांनी शिवसेनेला नडायचं असेल तर तिथे आम्हीच पाहिजे असे काहीसे आभासी चित्र भाजपच्या पक्षश्रेष्ठींपुढे निर्माण करीत आपली राजकीय पोळी भाजून घेतली. दरम्यानच्या काळात राज्यातील भाजपमध्ये सुरु असलेली अंतर्गत धुसफूस आपल्या पदावर संक्रात आणणारी ठरु नये यासाठी भाजप नेते देवेंद्र फडणवीस असोत अथवा चंद्रकांत पाटील असोत यांना सध्या बरीच कसरत करावी लागते हेच सध्याचे वास्तव आहे. नारायण राणे यांनी फडणवीस यांच्यामुळेच मी भाजपत आलो आणि फडणवीस यांच्यामुळेच मला मंत्रीपद मिळाले याची कबुली अनेकदा माध्यमांसमोर दिलेली आहे. आता मात्र खुद्द भाजपवर आणि भाजपच्या नेत्यांवर राणे पुत्रांच्या चुका सावरता सावरता नाकीनऊ येत असल्याचे दिसते आहे.
अगदी दिवाळीच्या तोंडावर नारायण राणे केंद्रीय मंत्री असतानाही महाविकास आघाडी सरकारने त्यांना अटक करुन जी काही कोकण यात्रा घडवून आणली ती अवघ्या देशाने पाहिली. मुख्यमंत्र्यांविषयी अवमानकारक शब्दप्रयोग केल्याची ती शिक्षा होती. आता हीच चूक पुन्हा पुन्हा नारायण राणे यांचे सुपुत्र आणि भाजप नेते आ. नितेश राणे हे करताना दिसत आहेत. पर्यावरण मंत्री आदित्य ठाकरे यांच्यावर सातत्याने खालच्या पातळीवर टीका करणे यासाठीच जणू आपली आमदारकी आहे या थाटात ते दिसतात. ही टीका एखाद्याचे चारित्र्यहनन करणारी असते याचा साधा विवेकही त्यांच्या ठायी दिसत नाही. मुंबईत सुरु असणाऱ्या हिवाळी अधिवेशनातही नितेश राणे यांनी आदित्य ठाकरे यांना उद्देशून ‘म्याव म्याव’ असे आवाज काढणे अत्यंत लाजिरवाणे आणि बालिशपणा होता. नितेश राणे जे बोलले ते चूकच आहे. आम्ही त्याचं समर्थन करणार नाही, अशा शब्दात देवेंद्र फडणवीस यांनी नितेश राणे यांना फटकारले असले तरी फडणवीस आणि चंद्रकांत पाटील दोघांनीही अत्यंत सावधगिरीची भूमिका घेतली आहे. कणकवलीतील शिवसैनिक संतोष परब यांच्यावरील हल्ल्याप्रकरणी पोलिसांनी एकाला दिल्लीत ताब्यात घेतले आणि त्यांनी हे सर्व नितेश राणे यांच्या इशाऱ्यावर घडले असे कबूल केल्याचे समजते. पोलिसांनी तिनदा नितेश राणे यांना चौकशीसाठी उपस्थित होण्याविषयी सांगितले, मात्र ते फिरकले नाहीत आणि आता आपल्याला अटक होणार या भीतीने ते अधिवेशनाकडेही सोमवारी फिरकले नाहीत.
अटकपूर्व जामिनासाठी दोन दिवसांपासून राणे- फडणवीस आणि भाजपची धावपळ सुरु आहे. या सर्व प्रकरणामुळे आमच्याकडे या आम्ही तुमचे शुद्धीकरण करु असा आत्मघातकी माज दाखवणे भाजपच्या चांगलेच अंगाशी आले आहे. नारायण राणे यांना अटक केली तेव्हा पोलीस ठाण्यात बैठक मारत प्रशासकीय कामकाजात अडथळा निर्माण करणारे भाजप नेते प्रसाद लाड आता कुठेच दिसत नाहीत. एकंदरच राणे पुत्रांमुळे भाजप चांगलीच अडचणीत आली आहे आणि ती पुन्हा पुन्हा अडचणीत येणार आहे.
रोज मरे त्याला कोण रडे अशी एक म्हण आहे, यानुसारच हल्ली भाजपने राज्यातील महाविकास आघाडी सरकार आता पडणार अशी भाकीत कितीही मार्गाने आणि कितीही क्लृप्त्या लढवून केली तरी सर्वसामान्यांना त्याचा फारसा फरक पडेनासा झाला आहे. घरचे झाले थोडे अन त्यात व्याहयाने धाडले घोडे अशी काहीशी सामान्य नागरिकांची अवस्था आहे. राजकीय कुरघोड्यांकडे डोळे लावून बसायला आता चाकरमान्यांना वेळ नाही. त्यातही महाविकास आघाडीने सत्ता स्थापन झालेल्या दिवसांपासून भाजपने गत दोन वर्षात केलेल्या विविध भविष्यवाणीचा समाचार घेत ठामपणाने एकत्रित राज्यकारभार सुरु ठेवला आहे. घर म्हटलं की भांड्याला भांडे लागणारच… तद्वतच संसार तोही तीन वेगळ्या विचारांचा म्हणजे थोड्याफार कुरबुरी होणारच, पण तुटेपर्यंत ताणले तर नुकसान आपलेच आहे आणि शेजारी लबाड कोल्हा दबा धरुन बसलाच आहे याची पुरती जाणीव तिन्ही पक्षांना असल्यानेच विरोधकांकडे सोयीने दुर्लक्ष करीत, महाविकास आघाडीने मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखाली दोन वर्षे सक्षमतेने पूर्ण केली आहेत. अर्थातच या दोन वर्षात राजकीय नुकसानही महाविकास आघाडीला पचवावे लागले आहे.
खरे पाहता ही फक्त नेतृत्वाची नाही तर पहिल्यांदाच अशारीतीने सत्तेवर आलेल्या आघाडीची सर्वंकष परीक्षा होती. भाजपच्या गल्लीपासून ते दिल्लीपर्यंतच्या नेत्यांना पहाटेचा शपथविधी अवघ्या काही तासांत संपुष्टात आल्याची सल अजूनही सलते आहे. तर १०५ असे सर्वाधिक बलाबल असतानाही भाजपला विरोधी बाकावर बसावे लागणार, तेही पाच वर्षे, ही अजिबातच सहन होणारी बाब नाही. माजी मुख्यमंत्र्यांना तर आपण आता मुख्यमंत्री नाही आहोत याचा अनेकदा विसर पडताना दिसतो. अगदी इतर नेत्यांचेही तसेच आहे. आपण आता सत्तेत नाहीत हेच अद्याप भाजपच्या पचनी पडलेले नाही. त्यातच राजकीय हेतूने उड्या मारणारे ज्यांना अनेक उपहासात्मक नावाने संबोधले जाते असे भाजपचे नेते, केंद्रीय मंत्री नारायण राणे यांनीही गत दोन वर्षात किमान १०० वेळा महाविकास आघाडी सरकार पडणारच अशी भविष्यवाणी केली होती. अगदी मागच्या आठवड्यातही त्यांनी मार्च २०२२ मध्ये राज्यात भाजपचे सरकार येणार अशी आवई उठवून दिली. त्यांच्या या बडबडण्याकडे खुद्द भाजपेयींनीही दुर्लक्ष केले हे अतिविशेष.
वास्तविक मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांच्याविषयी अवामानकारक शब्दप्रयोग केल्याची अद्दल त्यांना ठाकरे सरकारने चांगलीच घडवली, असे राजकीय नेते बोलत आहेत. आपण केंद्रीय मंत्री आहोत, जणू आपल्याला आता वाट्टेल ते बोलण्याची परवानगीच मिळाली आहे अशा थाटात बोलणारे राणेसाहेब त्यानंतर बरेच वरमल्याचे दिसते. राणेंच्या अटकनाट्यानंतर अवघ्या कोकणात तर त्यांची नाचक्की झालीच, शिवाय गोळवलकर गुरुजींच्या साक्षीने ते भाजपसाठी त्रासदायकच ठरणार, भविष्यात त्यांना काही अंतरावरच ठेवणे योग्य आहे, असा इशाराच जणू भाजपच्या वरीष्ठांना मिळालेला दिसतो. कदाचित म्हणूनच तर अटकनाट्यानंतर झालेल्या भाजप राष्ट्रीय पदाधिकाऱ्यांच्या निवडीत राणेंना काहीसे डावलले गेले. त्यांच्या विधानालाही कोणत्याच भाजप नेत्याने पाठिंबा दिलेला नव्हता. अगदी तसेच मागच्या आठवड्यात त्यांनी केलेल्या भविष्यवाणीकडेही चक्क फडणवीसांपासून सर्वांनीच पाठ फिरवल्याचेच, जाणीवपूर्वक दुर्लक्षच केल्याचे स्पष्ट झाले.
महाराष्ट्रातील राजकीय परंपरा अत्यंत चांगली आहे. निवडणुकीत दोन्ही पक्ष एकमेकांवर टीका करतात. पण त्यांची वैयक्तिक मैत्री असते. याची अनेक उदाहरणे महाराष्ट्राच्या राजकारणात पाहायला मिळतात. आता वैयक्तिक द्वेष आणि तिरस्काराचं राजकारण होत आहे. तरुण पिढीला तर बोलण्याचं भान राहिलं नाही. कोणत्याही नेत्याला एकेरीच भाषेत बोलले जाते, ते चुकीचे आहे. कदाचित असं खालच्या दर्जाचे बोललो तर लोकांचं मत आपल्याबद्दल चांगलं होईल असं त्यांना वाटत असावं. पण तसं नाही. मतदार निवडणुकीत जागा दाखवत असतात. भाजपने अशा बेताल नेत्यांना आवरायला हवे. आज ते इतर पक्षांवर बोलत आहेत. उद्या ते त्यांच्याही अंगलट येऊ शकतं. आम्ही जे करतो त्याचं फार कौतुक होतंय, प्रसारमाध्यमं त्याला उचलून धरतात यातच राजकारणाचं मर्म आहे असं त्यांना वाटतं. मात्र अशा प्रसिद्धीसाठी पडद्यामागे काय व्यवहार होतात हे सर्व जनतेला माहित आहेत. ही थिल्लर पब्लिसिटी आहे. तुम्ही काय बोलता यावर तुमचं व्यक्तिमत्त्व ठरत असतं. हा फक्त नव्या पिढीचा दोष नाही, तर खालपासून वरपर्यंतच्या लोकांचा हा दोष आहे. वरिष्ठही तसेच बोलत असल्याने खालचे नेतेही त्याचे अनुकरण करत असतात. त्यामुळे त्यांच्याकडूनही काही वेगळी अपेक्षा करता येत नाही, हेच सध्याच्या भाजप नेत्यांच्या वक्तव्यावरून दिसून येतं.
ठाकरे सरकारला एक प्रबळ विरोधक म्हणून स्वतःची इमेज भाजपमध्ये करण्याची धडपड राणे पिता-पुत्रांच्या फारशी कामी आलेली दिसत नाही. एकीकडे अनंत संघर्षानंतरही महाविकास आघाडी मजबूत आहे, तर दुसरीकडे भाजपच्या राज्यातील एकूणच नेत्यांवर दिल्लीतील वरीष्ठांची नाराजी उघड होवू लागली आहे. कोणापेक्षा आपण मोठे आहोत हे सांगण्यासाठी आधी आपली प्रतिमा, कर्तबगारी वाढवावी लागते. दुसऱ्याने मारलेली रेघ पुसून आपली रेघ मोठी आहे असे सिद्ध होत नसते, तर त्यासाठी आपली रेघ ठसठशीत आणि मोठी काढावी लागते हा साधा जगरहाटीचा नियम, ही दुनियादारी भाजपमधील आयारामांना अजून उमगलेली दिसत नाही. त्यातच सतत शरद पवार, उद्धव ठाकरे यांच्यावर किंवा त्यांच्या कुटुंबियावर व्यक्तिगत टीका करुन आयारामांनी भाजपची डोकुदुखी वाढवून ठेवली आहे. ठाकरे सरकारला स्थिरावण्यासाठी हे आयारामच कारणीभूत असल्याची कुजबुजही आता भाजपमध्ये सुरु आहे. त्यातूनच जुने आणि नवे असा नवा अंतर्गत विसंवाद रंगू लागला आहे. एकंदरच शरद पवार आणि उद्धव ठाकरे यांच्या संयमी एकजूटीपुढे भाजप पुरती निष्प्रभ झाल्याचेच दिसते आहे.